Бог заўсёды ёсць
Я памятаю, як падчас каранціна з-за COVID-19 я наведваў пажылую жанчыну, якая жыла адна. Яна падключалася да трансляцыі святой Імшы праз ноўтбук унучкі. Па баках манітора яна запальвала дзве свечкі, а ў вазе ставіла некалькі кветак, каб ушанаваць прысутнасць Пана ў сваім доме і сэрцы, як сама казала. Яе глыбокая вера мяне надзвычай кранула.
Гэты ўспамін прыгадаў мне цяпер, што прысутнасць Пана знаходзіцца ў цэнтры ўсіх нашых слоў, малітвы і сведчання. Яго прысутнасць захоўваецца за заслонай нашых трывог, змаганняў і падазрэнняў. Пан проста і глыбока прысутнічае тут, для нас і з намі, як і абяцаў – да канца часоў. Нічога каштоўнага не адбываецца ў Касцёле, калі не пачынаецца з таго, што мы бачым Пана сярод нас – бачым Яго церпячым, бачым, як Ён перамяняе ўсе нашыя чалавечыя дылемы.
Пан кажа нам:
“Калі вы не ведаеце, чаму гэта важна,
Шукайце таго, хто гэта робіць,
дзіця, жабрака, забытага ўсімі чалавека.
Вучыцеся ў іх.
Будзеце вучыцца ў Мяне.
Знойдзеце жыццёвую місію.
Знойдзеце спакой для душы.
Сядайце і ешце”.
John Cullen, The Sacred Heart Messenger, September 2023
Чытаць далей
Як мы молімся
Адносіны з Богам ахопліваюць усё нашае жыццё, але асаблівым чынам увасабляюцца ў малітве. Па меры таго, як адбываюцца змены ў нашым стаўленні да саміх сябе, змяняецца і тое, як мы ставімся да Бога. Адчуванне Божай любові можа прывесці да зменаў у адносінах з Богам і, у сваю чаргу, да зменаў у малітве і самасвядомасці.
Калі зменіцца наша ўяўленне пра сябе, то зменіцца і ўяўленне пра Бога, а таксама і наша малітва; у выніку, мы будзем па-іншаму ставіцца да іншых людзей. Усе гэтыя элементы ўзаемазвязаны і ўплываюць адзін на аднаго. Увага да падзей унутранага жыцця спрыяе руху ў адказ на дзеянні Пана. Рэалістычная малітва, спалучаная з жыццём, дапаможа адчыніць дзверы да зменаў або зразумець, што замінае ім адбыцца. Яна адцягне ўвагу ад нас саміх і ад таго, якімі мы павінны быць , або якім нам трэба быць у малітве і ў жыцці. Вядома, неабходны час, калі мы хочам пазбавіцца ад меркавання, што калі-небудзь «я зраблю ўсё правільна». Важна прызнаць сваю патрэбу ў Богу, каб дазволіць Яму весці нас.
Прамовіць малітву — гэта не тое ж самае, што маліцца. З часам Божыя жаданні могуць займаць больш значнае месца ў малітве, пры гэтым увага да «я» памяншаецца. Прынясенне рэальных жыццёвых праблем у малітву адкрывае магчымасць для перамен ва ўсіх адносінах — з самім сабой, Богам і іншымі. Заўважаючы змены ў тым, як мы ўспрымаем Бога, або ў нашым успрыманні сябе як створаных па вобразу Божаму, або ў самой малітве, мы запрошаны наладзіць сувязь паміж імі. Тады адкрыюцца больш шырокія перспектывы гэтых адносін і багацце, якое яны ўтрымліваюць. Сувязь паміж малітвай і жыццём становіцца больш відавочнай.
Michael Drennan SJ, See God Act: The Ministry of Spiritual Direction
Прырода як “зямля святая”
Сады адкрываюць бясконцыя магчымасці для містыкаў-пачаткоўцаў! У садах бяспечна, гэта месцы жыцця, поўныя хараства. Дзе ёсць сад, там будзе вада і жывыя істоты з іх разнастайнай прыгажосцю. Чарльз Дарвін, хоць яго і памятаюць як вялікага прыхільніка эвалюцыі, лічыў сябе ў першую чаргу назіральнікам прыроднага свету. Ён правёў большую частку свайго жыцця, разважаючы пра самыя простыя рэчы, і ў канцы сваёй вялікай працы «Паходжанне відаў», адзначыў: «Цікава сузіраць зарослы бераг…». Той сціплы бераг, які ён вывучаў: з мноствам раслін, з птушыным спевам, дзе ў паветры лёталі насякомыя, а па вільготнай зямлі поўзалі чарвячкі – усё гэта прывяло яго да высновы, што “гэтыя складаныя формы, такія розныя між сабой і залежныя адна ад адной… усе яны былі створаны законамі, якія дзейнічаюць вакол нас».
Знайдзіце ж свой зарослы бераг, сузірайце яго, паразважайце над яго доўгай гісторыяй і над тым, што ён спрабуе вам сказаць. Няхай гэта будзе вашай “святой зямлёй”, дзе вы палюбіце прыродны свет і яго Стварыцеля. Няхай габелен жыцця ажыве пад вашым позіркам. Магчыма, вы ўсклікнеце, як Дарвін: «Сёння быў такі цудоўны дзень, быццам адкрыліся вочы сляпому».
Brian Grogan SJ, Finding God in a Leaf: The Mysticism of Laudato Si’
Пан прыходзіць да тых, хто праз малітву шукае Яго
Дзіўна, што ў Евангеллі ўдовы звычайна вельмі пазітыўныя асобы. У адной з прыпавесцей, якія расказаў Езус, удава пастаянна звяртаецца да чэрствага суддзі за справядлівасцю, на якую яна мае права, пакуль нарэшце не прымушае яго ўспрыняць яе ўсур’ёз. Езус расказаў гэтую прыпавесць, каб заахвоціць нас заўсёды маліцца і не падаць духам. У іншы раз, калі Езус быў у Ерузалемскай святыні, Ён убачыў, як удава паклала ў скарбніцу дзве медныя манеты — усё, што мела на жыццё. Езус звяртае ўвагу сваіх вучняў на яе як на прыклад поўнага аддання сябе Богу. У адным з Евангелляў мы знаходзім удаву па імені Ганна, якая ніколі не выходзіла са святыні, служачы Богу днём і ноччу постам і малітвай.
Удовы былі безабароннымі і ўразлівымі ў часы Езуса. Калі ў іх не было дзяцей, яны былі ў асабліва небяспецы. Магчыма, менавіта вельмі ўразлівы статус “прымусіў” іх даверыць сябе Богу. Калі ім не было на каго спадзявацца, яны маглі спадзявацца на Бога. Яны былі адзінокімі ў свеце, але ў жыцці была прастора, напоўненая Богам.
Ганна няспынна малітоўна ядналася з Богам. Яна апынулася паблізу менавіта тады, калі Марыя і Юзаф прынеслі дзіця ў святыню, а Сімяон абвяшчаў, кім гэтае дзіця стане. Пазней дарослы Езус сказаў: «Прасіце, і будзе дадзена вам; шукайце, і знойдзеце». Ганна шукала Пана ў малітве, і аднойчы знайшла Яго. Знайшоўшы, яна падзялілася Ім з іншымі. Яна распавядала пра дзіця ўсім, хто чакаў вызвалення Ерузалема. Нам ёсць чаму навучыцца ў гэтай удавы. Яна нагадвае нам, што Пан прыходзіць да тых, хто з малітвай шукае Яго, і заклікае нас дзяліцца з іншымі тым, што Ён прыйшоў да нас.
Martin Hogan, The Word of God is Living and Active
Чытаць далей
Пакліканне служэння
Калі вы глядзіце на святара ў сваёй парафіі, падумайце, каго вы бачыце, а не пра тое, што бачыце. Святар — гэта чалавек, які ў нейкі момант свайго жыцця адчуў, што Бог жадае, каб ён стаў святаром. Святар — гэта той, хто ведае няўпэўненасць, сумневы і расчараванне, але ўсё ж такі знаходзіць веру каштоўнай і абірае служэнне як шлях жыцця. Святар — гэта той, хто шануе добрае слова і мае велізарную патрэбу ў вашай малітоўнай падтрымцы. Калі мы бачым святара з пункту гледжання “што робіць”, ён становіцца функцыяй, раздавальнікам паслуг, кантактам, з якім проста трэба звязацца, калі патрэбна паслуга. Калі Езус пасылаў Дванаццаць, Ён ведаў, што людзі маюць патрэбу ў іх гэтак жа моцна, як і яны маюць патрэбу ў людзях. Гэтая праўда застаецца нязменнай.
Падумайце зараз пра святароў, якіх вы ведаеце, пра манахаў і манахінь, якіх вы ведаеце, і ўспомніце іх узаемадзеянне з вамі на працягу жыцця. Моманты смутку і гора, няўпэўненасці ці страху, хваробы ці напружання – і моманты святкавання і радасці, – дзе ён ці яна былі? Хутчэй за ўсё, вельмі блізка да вас і вашых блізкіх. Так, калі вы чуеце крытыку ў адрас святароў ці кансэкраваных асоб, пры ўмове, што яна шчырая, прыміце, зразумейце яе і паспачувайце пакрыўджаным, але, калі адчуваеце, што яна несправядлівая, то вы маглі б сказаць: «Я такога не перажыў, у мяне іншы досвед» — і прынамсі такім чынам ушануеце шлях, абраны ў адказ на Божы заклік. Бо Езус заўважыў людзей і адчуваў, што ім патрэбныя святары. Магчыма, вы маглі б пагаварыць пасля Імшы; усміхнуцца, паціснуць руку і сказаць: «Дзякуй за тое, што вы робіце. Мы рады, што вы тут, сярод нас. Дарэчы, я памаліўся за вас у нядзелю».
Vincent Sherlock, Let Advent be Advent
Чытаць далей
Бог – наша самае глыбокае жаданне
Папулярны вобраз містыка: чалавек, які праводзіць шмат часу сам-насам у адзінокай малітве, адрэзаны ад мітуслівага свету. Аднак містыка прыроды — гэта дар для ўсяго чалавецтва! Магчыма, вы не з тых, хто праводзіць шмат часу сам-насам з Богам, але, сузіраючы прыроду, хіба не адчуваеце, як расце вашае захапленне, усведамленне таго, што кожная часцінка стварэння спявае вам песню і запрашае вас падхапіць яе мелодыю? Хіба не ўзнікае ў вас пачуццё цуду, калі вы захапляецеся вынаходлівасцю прыроды? Калі вы хвалюецеся з-за бязладдзя жыцця, ці можаце вы ахінуць яго ўдзячнасцю за нязменнасць натуральных законаў росту? Вы маеце надзею, што, магчыма, Бог не пакінуў гэты хаатычны свет на волю яго ўласных разбуральных механізмаў, а творча працуе над тым, каб вярнуць яго да задуманай прыгажосці?
Папа Францішак кажа:
«Успрыманне ўсялякага стварэння, спеў гімну ў гонар існавання — гэта радаснае жыццё ў любові Бога і ў надзеі. Такое сузіранне стварэння дазваляе нам адкрыць у кожнай
рэчы пэўную навуку, якую імкнецца пераказаць нам Бог, бо для веруючага чалавека сузіранне стварэння — гэта таксама прыслухоўванне да зместу паслання, гэта слуханне яго таямнічага і нячутнага голасу» (Laudato Si, 85).
Каб быць містыкам, неабавязкова быць чалавекам, у якога падгінаюцца калені — хоць Бог і прыцягвае некаторыя сэрцы да гэтай ціхай блізкасці. Усё, што вам трэба зрабіць, гэта доўга і з любоўю глядзець на стварэнне і дазволіць яму прамаўляць да вашага сэрца.
Brian Grogan SJ, Finding God in a Leaf: The Mysticism of Laudato Si’
Чытаць далей
Кіраванне свабодай
Дахаў быў бліжэй да Мюнхена, чым я меркаваў. Па нейкай прычыне я думаў, што згублюся ў сельскай мясцовасці — з вачэй і з памяці. Падчас экскурсіі я даведаўся, што ён быў пабудаваны ў пачатку 1930-х гадоў. Пабудаваны не для таго, каб зняволіць якую-небудзь канкрэтную этнічную групу, а для тых, хто публічна не пагаджаўся з палітыкай Гітлера. З часам гэта змянілася.
Экскурсія была адначасова змрочнай і займальнай. Шмат чаго запомнілася, але адну частку я ніколі не забуду. У канцы экскурсіі гід апісаў дні, калі нямецкія салдаты пакінулі лагер, пакінуўшы вязняў у іх бараках. Як толькі вязні даведаліся, што салдат няма, яны хацелі пакінуць лагер, але афіцэры саюзнікаў, якія адказвалі за вязняў, настойвалі на тым, каб яны заставаліся там, дзе былі. Праз некалькі дзён саюзныя войскі знайшлі шлях у лагер і вызвалілі вязняў. Вайскоўцы былі шакаваныя тым, што ўбачылі.
Камандзіры лагераў саюзнікаў мелі рацыю. Калі б вязні выйшлі на адкрытыя дарогі, яны маглі б загінуць або быць атакаванымі наступаючымі войскамі, якія здалёк не пазналі б гэтых людзей.
Я некаторы час стаяў моўчкі, пакуль экскурсія заканчвалася. Ціхі голас прабіраўся ў маю душу і казаў: «Часта цяжэй справіцца са свабодай, чым з палонам». Гэты ціхі голас і вобраз таго лагера вярталіся да мяне шмат разоў, калі я сутыкаўся са зменамі, з якімі суправаджаліся новыя выклікі і магчымасці.
Алан Хіліярд, «Акунанне ў жыццё: 40 разважанняў для крохкай Зямлі»
Жыццё ў звычайны час
Штогод ёсць трыццаць тры ці трыццаць чатыры нядзелі звычайнага перыяду, у залежнасці ад даты Вялікадня. Слова „звычайны“ не азначае чагосьці асаблівага ці адметнага. Тым не менш, звычайны перыяд складае большую частку літургічнага года, і не з’яўляецца нязначным і нецікавым. Гэты час называецца „звычайным“, таму што ён пранумараваны. Лацінскае слова „ordinalis“ адносіцца да лічбаў у паслядоўнасці. Тыдні звычайнага перыяду ўяўляюць сабой упарадкаванае жыццё Касцёла, калі мы не святкуем і не посцімся. Звычайны перыяд ідзе пасля Божага Нараджэння і заканчваецца, калі пачынаецца Вялікі пост. Другая частка пачынаецца пасля Пяцідзесятніцы і вядзе нас да Адвэнту.
Гісторыя жыцця, місіі, паслання і служэння Езуса раскрываецца для нас падчас Звычайнага перыяду: цуды, прыпавесці, пакліканне Дванаццаці, Нагорная пропаведзь, дар Хлеба жыцця — усё гэта злучае нас з евангельскім шляхам, якім мы запрошаны ісці.
Як і ўсе літургічныя перыяды, Звычайны перыяд прызначаны для таго, каб яго пражываць! Мы не з’яўляемся пасіўнымі атрымальнікамі літургіі ці хрысціянскага жыцця. Мы пакліканы быць паўнавартаснымі, актыўнымі ўдзельнікамі разнастайнага жыцця Езуса і прыносіць звычайнасць жыцця ў літургію.
Звычайны перыяд – гэта што заўгодна, але зусім не звыклы ці сярэдні час. Гэта час, калі Бог робіць незвычайныя рэчы ў жыцці звычайных людзей. Гэта ўсведамленне таго, што паўсядзённыя моманты нашага звычайнага жыцця напоўнены Божай прысутнасцю.
Мы ўсе стараемся ісці гэтым евангельскім шляхам у штодзённасці тут і цяпер, у блытаніне, беспарадку, таямніцы і шэрых буднях. Тут ёсць Бог.
John Cullen, The Sacred Heart Messenger, June 2023
Чытаць далей
Нябачны боль і неабходнае ацаленне
Усе мы параненыя і ўстрывожаныя; кожнаму ёсць што лячыць. Не заўсёды патрэбна фізічнае ацаленне, часам нам баляць эмацыйныя шнары, пакрыўджаныя пачуцці, жалоба па блізкім. Тады трэба, каб загаіліся адносіны і ўспаміны. Дзіўна, наколькі мы далікатныя, слабыя і ўразлівыя. Многія людзі носяць у сабе нізкую самаацэнку, пачуццё непаўнавартасці, недахоп чалавечай годнасці, няўпэўненасць у сабе, адчуваюць сябе нікчэмнымі. Шлях да іх ацалення ляжыць праз словы пахвалы, падтрымкі і падтрымкі. Куды б вы ні пайшлі сёння, сейце словы падтрымкі і проста назірайце, што будзе далей. Найлепшы лекавы сродак — сяброўства. Сярод сяброў за кубкам гарбаты можна вылечыцца лепш, чым у шмат якіх кабінетах псіхолагаў. Нам трэба клапаціцца адно пра аднаго. Сакрэт у тым, каб навучыцца жыць з болем і даваць з ім рады, разумеючы, што гэта нармальна, калі не ўсё ОК. Важна не тое, што з намі адбываецца, а тое, як мы з гэтым спраўляемся. Вядомы выраз: “Калі жыццё падносіць вам лімон, зрабіце з яго ліманад”. Крыху падбадзёрвання, добрае слова і ўважлівае вуха могуць лячыць людзей.
Terence Harrington OFMCap, The Sacred Heart Messenger, December 2023
Чытаць далей
Бог – наша самае глыбокае жаданне
Для Касцёла Марыя з’яўляецца ўзорам веры, любові і вучнёўства. У гімне «Magnificat» ёсць чацвёртая рыса, якая падмацоўвае ўсе астатнія. Марыя ўспрымаецца як узор жадання: яна дапамагае нам распазнаць тое, чаго мы хочам.
«Magnificat» пачынаецца так: «Велічае душа мая Пана, і ўзрадаваўся дух мой у Богу, маім Збаўцы» (Лк 1:46–47). Адзначым, што Марыя не кажа, што яна шчаслівая. Шчасце можа быць усяго толькі часовым задавальненнем, а вось радасці ўласціва няспыннасць, працягласць. Чаканне таго, чаго мы прагнем, – шчымлівае, цудоўнае прадчуванне. Гэта трохі падобна на тое, як дзеці чакаюць падарункаў на Божае Нараджэнне. Я памятаю гэтае чаканне значна выразней, чым любы атрыманы падарунак.
Можам сабе ўявіць, што Марыя распавядала Альжбеце пра перажыванні той ночы, калі нарадзіўся Езус, і іх было значна больш, чым у дзяцей, якія чакаюць падарункаў. Яна чакала Дзіця, якое насіла ў сваім улонні: Божага Сына. Яна прыняла сваю місію нарадзіць Збаўцу. Цяпер Яна заўсёды прагне таго, чаго жадаюць Сын і Бог Айцец для Яе, а праз Яе – у жыцці Божага народа.
Кожны раз, калі мы дасягаем нейкай важнай вехі або дасягаем таго, да чаго даўно імкнуліся, паслясмак задавальнення трывае нядоўга. Заўсёды з’яўляецца нешта іншае, каб прывабіць нас. Прычына ў тым, што мы хочам не проста прыгожых рэчаў, мы хочам самой прыгажосці; мы не хочам таго ці іншага дабра, мы хочам самой дабрыні. Карацей кажучы, мы хочам Бога. Бог – наша самае глыбокае жаданне.
Eamonn Walls SJ, The Sacred Heart Messenger, May 2023
Чытаць далей