God is altijd aanwezig
Ik herinner me dat ik tjjdens de lockdown van Covid-19 op bezoek ging bij een oudere vrouw die alleen woonde. Ze volgde de mis op de laptop van haar kleindochter. Aan weerszijden van het scherm had ze twee kaarsen aangestoken en een paar bloemen in een vaas gezet, “om de aanwezigheid van de Heer in mijn huis en in mijn hart te eren” zoals ze me zei. Ik was diep geraakt door haar tastbare geloof.
Deze gebeurtenis herinnerde me eraan dat de aanwezigheid van de Heer het hart vormt van al onze woorden, onze eredienst en ons getuigenis. Zijn aanwezigheid gaat schuil achter de sluier van onze angsten, worstelingen en wantrouwen. De Heer is eenvoudigweg en diepgaand daar – voor ons en met ons – zoals Hij beloofd heeft, tot het einde der tijden. Niets van blijvende waarde gebeurt er in de Kerk zonder dat het begint met het herkennen van de Heer in ons midden, die lijdt met ons en al onze menselijke dilemma’s transformeert
De Heer zegt tegen ons:
‘Als je niet weet waarom dit ertoe doet,
zoek dan iemand die het wel weet –
het kind, de armen, de vergeten mens.
Leer van hen.
Dan leer je van Mij.
Je zult een levensmissie ontdekken.
Je zult rust vinden voor je ziel.
Ga zitten en eet.
John Cullen, The Sacred Heart Messenger, september 2023
Lees meer
Hoe we bidden
Onze relatie met God omvat ons hele leven, maar vindt een bijzondere uitdrukking in het gebed. Naarmate er veranderingen plaatsvinden in hoe wij onszelf ervaren, zullen er ook aanpassingen zijn in hoe wij ons tot God verhouden. Een ervaring van Gods liefde kan leiden tot een veranderde relatie met God, en vervolgens tot een verandering in ons gebed én in ons zelfbeeld.
Als ons beeld van onszelf verandert, verandert ook ons beeld van God — en daarmee ook ons gebed. We zullen ons ook op een andere manier tot anderen verhouden. Al deze elementen zijn met elkaar verbonden en beïnvloeden elkaar. Opmerken wat er in ons gebeurt, helpt ons om mee te bewegen met wat de Heer in ons bewerkt. Een gebed dat “echt” is en verbonden is met het leven, helpt de deur naar verandering te openen — of laat ons zien wat die verandering in de weg staat. Het haalt de focus weg van onszelf en hoe we moeten zijn, of hoe we zouden moeten zijn in gebed en in het leven. Tijd is nodig om los te komen van het idee dat we het “ooit goed zullen doen”. We blijven ons bewust van onze afhankelijkheid van God, zodat we Hem kunnen laten leiden.
Gebeden opzeggen is niet hetzelfde als bidden. Na verloop van tijd kunnen Gods verlangens een centralere plaats krijgen in ons gebed, terwijl de focus op het eigen ik vermindert. Het binnenbrengen van de echte levenskwesties in ons gebed vraagt om openheid voor verandering in al onze relaties – met onszelf, met God en met anderen. Door te letten op veranderingen in hoe we God ervaren, of in ons zelfbeeld als geschapen naar Gods beeld, of in het gebed zelf, worden we uitgenodigd om de verbanden daartussen te zien. Dit opent de diepere dimensie van deze relaties en de rijkdom die daarin besloten ligt. Zo wordt de verbinding tussen gebed en leven steeds duidelijker.
Michael Drennan s.j., See God Act: The Ministry of Spiritual Direction
De natuur als heilige plaats
Tuinen bieden eindeloze mogelijkheden voor beginnende mystici! Ze zijn veilige plekken, plaatsen van leven, overvloeiend van schoonheid. Waar een tuin is, is ook water en zijn levende wezens te vinden met hun gevarieerde schoonheid. Charles Darwin, hoewel hij vooral herinnerd wordt als de grote pleitbezorger van de evolutietheorie, zag zichzelf in de eerste plaats als een beschouwer van de natuur. Hij bracht een groot deel van zijn leven door met het overdenken van de eenvoudigste dingen, en hij besluit zijn beroemde werk
The Origin of Species, met de woorden: “Het is boeiend om te kijken naar een rijk begroeide oever…” Deze bescheiden oever die hij bestudeerde, heeft vele planten, zingende vogels, fladderende insecten en wormen die door de vochtige aarde kruipen. Dit alles brengt hem ertoe te overwegen dat “deze ingewikkeld geconstrueerde vormen, zo verschillend van elkaar en toch van elkaar afhankelijk… allemaal zijn voortgekomen uit wetten die om ons heen werkzaam zijn.”
Dus: zoek je eigen rijk begroeide oever, kijk er lang naar, denk na over haar lange geschiedenis en luister naar wat ze je probeert te zeggen. Laat dit jouw heilige plek zijn, waar je verliefd wordt op de natuur en op haar Schepper. Laat het weefsel van het leven tot leven komen onder je blik. Misschien zul je, net als Darwin, uitroepen: “Het is voor mij een prachtige dag geweest, alsof een blinde het zicht is geschonken.”
Brian Grogan s.j., Finding God in a Leaf: The Mysticism of Laudato Si’.
De Heer komt tot hen die Hem biddend zoeken
Het valt op dat weduwen een zeer positieve rol spelen in de evangelies. In een van de parabels die Jezus vertelde, blijft een weduwe er zolang bij een corrupte rechter op aandringen dat het recht waarop zij aanspraak maakt voltrokken wordt, totdat hij haar serieus neemt. Jezus vertelde deze gelijkenis als aanmoediging voor ons om altijd te blijven bidden en de moed niet te verliezen. Bij een andere gelegenheid, terwijl Jezus in de tempel in Jeruzalem was, zag Hij een weduwe twee koperen muntjes in de offerkist werpen – alles wat zij had om van te leven. Jezus vestigde de aandacht van zijn leerlingen op haar als een voorbeeld van totale overgave aan God. In een van de evangelies vinden we ook een weduwe, Anna genaamd, die de tempel nooit verliet en God dag en nacht diende met vasten en gebed.
Weduwen waren kwetsbaar in de tijd van Jezus, in het bijzonder als ze geen kinderen hadden, waren ze bijzonder kwetsbaar. Juist hun kwetsbare positie bracht hen er wellicht toe zich volledig aan God toe te vertrouwen. Als ze niemand hadden op wie ze konden rekenen, konden ze op God vertrouwen. Doordat ze enigszins alleen in de wereld stonden, ontstond er ruimte in hun leven die door God werd vervuld.
Anna leefde in voortdurende, biddende verbondenheid met God. Het was dan ook passend dat zij juist op het moment daar was toen Maria en Jozef hun kind naar de tempel brachten en Simeon verkondigde wie dit kind zou worden. Later zou de volwassen Jezus zeggen: “Vraag en u zal gegeven worden; zoek en u zult vinden.” Anna was iemand die de Heer zocht in gebed, en op een dag vond zij Degene die zij zocht. En toen ze Hem gevonden had, deelde zij Hem met anderen. Ze sprak over het kind met allen die uitzagen naar de verlossing van Jeruzalem. We kunnen veel leren van deze weduwe. Zij herinnert ons eraan dat de Heer komt tot degenen die Hem biddend zoeken en zij spoort ons aan om de Heer die tot ons gekomen is, te delen met anderen.
Martin Hogan, The Word of God is Living and Active
Lees meer
Priesters en religieuzen in je parochie
Als je naar de priester in je parochie kijkt, denk dan eens na over wie je ziet in plaats van wat je ziet. De wie is de man die op een bepaald moment in zijn leven voelde dat God wilde dat hij priester werd. De wie is iemand die onzekerheid, twijfel en teleurstelling kent, maar die het geloof nog steeds de moeite waard vindt en het ambt zijn gekozen levenswijze. De wie is iemand die een vriendelijk woord waardeert en absoluut de steun van je gebeden nodig heeft. Als we de priester zien als wat wordt hij een functionaris, een dienstverlener met wie je alleen maar contact opneemt als je een dienst nodig hebt. Toen Jezus de twaalf uitzond, wist Hij dat de mensen hen net zo hard nodig hadden als zij de mensen. Die waarheid gaat nog altijd op.
Denk nu aan de priesters en religieuzen die je kent en hoe zij met je omgaan. Momenten van verdriet en rouw, onzekerheid of angst, ziekte of spanning, momenten ook van vreugde en plezier – waar waren zij toen? Zeer waarschijnlijk: dicht bij je. Als je welgemeende kritiek op priesters of religieuzen hoort, kun je die misschien accepteren, begrijpen en meevoelen. Maar voel je dat die kritiek onterecht is, dan zou je kunnen zeggen: ‘Dat is niet mijn ervaring.’ Daarmee erken je tenminste de weg die gekozen is als antwoord op een oproep van God, omdat Jezus mensen opmerkte en voelde dat ze ambtsdragers in hun midden nodig hadden. Praat eens na, na de mis; een glimlach, een handdruk doen wonderen; waarom niet zeggen: ‘Bedankt dat je er bent’, of ‘Ik heb tijdens de mis voor u gebeden.’
Vincent Sherlock, Let Advent Be Advent
Lees meer
God is ons diepste verlangen
Het populaire beeld van een mysticus is dat van iemand die veel tijd alleen doorbrengt in stil gebed, niet gestoord door afleidingen van de wereld. De mystiek van de natuur is echter een geschenk voor iedereen! Misschien ben je niet iemand die veel tijd een op een met God doorbrengt. Maar, als je de natuur beziet, groei je dan in verwondering, in het besef dat de hele schepping een lied zingt en je uitnodigt om de melodie ervan op te pakken? Voel je ontzag als je af en toe korte momenten doorbrengt in verwondering over de de steeds verrassende natuur. Als je je zorgen maakt over de rommeligheid van het leven, kun je die dan omhullen met dankbaarheid voor de krachtige drang tot groei in de natuur? Kun je hopen dat God deze chaotische wereld misschien niet aan zijn eigen destructieve lot heeft overgelaten, maar creatief werkt om haar tot haar beoogde schoonheid te brengen?
De paus zegt:
Waarnemen dat ieder schepsel de lofzang van zijn bestaan zingt, betekent leven met vreugde in de liefde van God en de hoop. Deze beschouwing van de schepping maakt het ons mogelijk in ieder ding een wijze les te ontdekken die God ons wil meedelen, omdat voor een gelovige het kijken naar de schepping ook het luisteren naar een boodschap, het horen van een paradoxale en stille stem is. (Laudato Si’, 85)
Om mysticus te zijn, hoef je dus niet iemand te zijn van wie de knieën verslijten – hoewel God sommige harten naar die stille intimiteit trekt. Je hoeft alleen maar lang en liefdevol naar de schepping te kijken en haar tot je hart te laten spreken.
Brian Grogan s.j., Finding God in a Leaf: The Mysticism of Laudato Si’
Lees meer
Omgaan met vrijheid
Dachau lag dichter bij de stad München dan ik dacht. Om de een of andere reden meende ik dat het kamp zich ergens diep op het platteland, aan het eind van de wereld zou bevinden. Tijdens de rondleiding ontdekte ik dat het in het begin van de jaren dertig was gebouwd. Het werd niet gebouwd om een bepaalde etnische groep op te sluiten, maar iedereen die het publiekelijk oneens was met het beleid van Hitler. Dit veranderde met de tijd.
De rondleiding was zowel somber als intrigerend. Er was veel om te onthouden, maar één onderdeel van de rondleiding zal ik nooit vergeten. Aan het einde van de rondleiding beschreef de gids de dagen waarop de Duitse soldaten het kamp verlieten en de gevangenen in hun barakken achterlieten. Toen de gevangenen merkten dat de soldaten weg waren, wilden ze het kamp verlaten, maar de geallieerde officieren die de leiding hadden over de gevangenen stonden erop dat ze bleven waar ze waren. Dagen later vonden de geallieerde troepen hun weg naar het kamp en bevrijdden de gevangenen. De troepen waren geschokt door wat ze aantroffen.
De geallieerde commandanten hadden gelijk. Als de gevangenen zich een weg naar open wegen hadden gebaand, zouden ze misschien zijn gestorven of zijn aangevallen door de oprukkende troepen, die van een afstand niet zouden hebben geweten wie die mensen waren.
Ik stond even stil toen de rondleiding ten einde liep. Een zacht stemmetje drong mijn ziel binnen en zei: ‘Het is vaak moeilijker om met vrijheid om te gaan dan met gevangenschap.’ Dit zachte stemmetje en het beeld van dat gevangenkamp zijn vaak bij me opgekomen wanneer ik voor veranderingen stond, met de bijbehorende nieuwe uitdagingen en kansen.
Alan Hilliard, Dipping into Life: 40 Reflections for a Fragile Earth
De liturgie en ons leven van alle dag
In elk jaar zijn er drieëndertig of vierendertig zondagen ´door het jaar´, afhankelijk van de datum van Pasen. De term ´ordinary´ die hiervoor in het Engels gebruikt wordt, betekent: niet speciaal of opmerkelijk. Toch beslaat de ´Ordinary Time´ het grootste deel van het liturgische jaar en is het in onze kerkelijke kalender verre van onbelangrijk en oninteressant. Deze tijd wordt ´ordinary´ genoemd omdat hij genummerd is. Het Latijnse woord ´ordinalis´ verwijst naar getallen in een reeks. De weken ´door het jaar´ vertegenwoordigen het geordende leven van de Kerk, wanneer er geen grote feesten zijn en er niet gevast wordt. De ´tijd door het jaar´ volgt op de kersttijd en eindigt wanneer de vastentijd begint. Een tweede deel begint na Pinksteren en leidt ons naar de Advent.
Het verhaal van het leven, de zending, de boodschap en de bediening van Jezus ontvouwt zich voor ons in deze ´tijd door het jaar´: wonderen, gelijkenissen, de roeping van de Twaalf, de Bergrede, de gave van het Brood des Levens. Dit alles verbindt ons met de weg van het Evangelie die we uitgenodigd worden te volgen.
Zoals alle liturgische seizoenen is deze ´gewone´ tijd bedoeld om geleefd te worden! We zijn geen passieve ontvangers van de liturgie of het christelijke leven. We zijn geroepen om volwaardige, actieve deelnemers te zijn aan het gevarieerde leven van Jezus, door ons leven van alle dag in te brengen in de liturgie.
Deze ´gewone´ tijd is allesbehalve alledaags of doorsnee. Het is de tijd waarin God buitengewone dingen doet in het leven van gewone mensen. Het is de tijd waarin we ons ervan bewust worden dat de gewone momenten van ons leven geladen zijn met Gods aanwezigheid.
We proberen allemaal die weg van het evangelie te volgen in de alledaagsheid van het hier en nu; in de warboel, de rommeligheid, het mysterie en het alledaagse – dat is waar God is.
John Cullen, The Sacred Heart Messenger, juni 2023
Lees meer
Verborgen pijn en genezing
We zijn allemaal gewond, beschadigd, gebroken en ongerust; iedereen heeft genezing nodig. De benodigde genezing is niet altijd fysiek. Soms gaat het om emotionele littekens, gekwetste gevoelens, verdriet en het helen van relaties en herinneringen. Het is fascinerend hoe fragiel, zwak en kwetsbaar we zijn.
Veel mensen hebben een laag zelfbeeld, minderwaardigheidsgevoelens, een gering gevoel van eigenwaarde en weinig zelfvertrouwen. Ze hebben het gevoel dat ze niet deugen. De weg naar genezing in dergelijke gevallen is door woorden van aanmoediging, bevestiging en opwekking.
Waar je vandaag ook gaat, plant woorden van aanmoediging en kijk wat er gebeurt. De grootste helende therapie is vriendschap. Er vindt meer genezing plaats onder vrienden onder het genot van een mok thee dan in de spreekkamers van psychologen. We moeten voor elkaar zorgen.
Het geheim is om te leren leven met pijn, ermee om te gaan en te beseffen dat het oké is om niet oké te zijn. Het gaat er niet om wat er met ons gebeurt, maar hoe we daarmee omgaan. Als het leven je een citroen geeft, maak er dan limonade van. Een beetje aanmoediging, een vriendelijk woord en een luisterend oor kunnen helend werken.
Terence Harrington OFMCap, The Sacred Heart Messenger, december 2023
Lees meer
God is ons diepste verlangen
Voor de Kerk is Maria een model van geloof, naastenliefde en discipelschap. In het Magnificat is er een vierde kwaliteit die de andere ondersteunt. Maria wordt gezien als een model van verlangen: ze helpt ons te herkennen wat we willen.
Het Magnificat begint: “Mijn ziel verkondigt de grootheid van de Heer en mijn geest verheugt zich in God, mijn Redder” (Lucas 1, 46–47). Opmerkelijk is dat Maria niet zegt dat ze gelukkig is. Geluk kan een tevredenheid zijn die we vinden voor een bepaalde tijd in ons leven, terwijl vreugde een rusteloze kwaliteit heeft, een verlangen. Er is een verwachting van wat we zoeken, een pijnlijke, wonderbaarlijke verwachting. Het is een beetje zoals de ervaring van kinderen op kerstavond, vol verwachting over wat de kerstman zal brengen. Ik kan me dat gevoel van verwachting veel scherper herinneren dan welk cadeau ik ooit heb uitgepakt.
Ik stel me voor dat Maria aan Elizabet vertelde over een kerstavondervaring die veel intenser en voller was dan die van kinderen die op cadeautjes wachten. Dat komt omdat ze verlangt naar wat ze in haar schoot draagt: God. Ze verwelkomt haar missie om de Redder ter wereld te brengen. Nu verlangt ze altijd naar wat haar Zoon en God onze Vader in haar leven verlangen, en via haar naar het leven van Gods volk.
Elke keer dat we een mijlpaal bereiken of iets in handen krijgen waar we al een tijdje naar op zoek zijn, duurt het nagloeien van de voldoening niet lang. Er komt altijd wel iets anders langs om ons te verleiden. De reden dat dit gebeurt, is dat we niet alleen mooie dingen willen, we willen schoonheid zelf; we willen niet dit of dat goede ding, we willen goedheid zelf. Kortom, we willen God. God is ons diepste verlangen.
Eamonn Walls s.j., The Sacred Heart Messenger, mei 2023
Lees meer